Van idee tot oplossing: Jan-Willem Duim zet de behoefte aan flexibiliteit centraal.

BEWEEGBLOG I Een artikel vol humor over beweging, werkplezier en onderwijsvernieuwing. Vandaag spreekt Lenneke Gentle met Jan-Willem Duim, van Flexonderwijs. Flexibiliteit en doen waar je echt goed in bent is belangrijk om je te blijven ontwikkelen en plezier in je werk te houden. In 2018 startte Jan-Willem met tien andere leerkrachten een website waarop zij kenbaar maakten zichzelf flexibel in te willen zetten op scholen die dit nodig zouden hebben. Bijvoorbeeld als invaller, maar ook om andere taken binnen de school op te pakken die bleven liggen. Na vijf jaar is dit initiatief uitgegroeid tot het grootste bureau die zonder winst de helft van de scholenbesturen bedient met maar liefst 1000 zelfstandig inzetbare leerkrachten. Lees verder hoe de stille reserves weer terug keren in het onderwijs, zijn visie op het ondersteunen van loondienst en wat dit ook voor de kinderopvang zou kunnen betekenen.

Welkom Jan-Willem! Hoe is het zo gekomen met Flexonderwijs? 

Ik begin eigenlijk altijd gewoon aan dingen die voor mijzelf prettig werken. Flexonderwijs is één van die dingen en dat is wel een beetje uit de hand gelopen, in positieve zin dan. Ik heb meer ideeën, die maak ik openbaar en iedereen die wil meedoen, kan meedoen. Wil je meedoen, voel je welkom! Zo niet, dan niet. En om ‘t in beweegtermen te zeggen: ‘Ik dans graag zonder op mijn tenen te lopen, maar ook zonder op iemand anders tenen te staan.’ Zo is Flexonderwijs ook ontstaan. Ik wilde graag zo werken en kennelijk zijn er een hoop anderen die dat ook zo willen, dat is erg fijn.

Een aantal jaar geleden stond je als leerkracht voor de klas met een vast contract en je voelde je daar niet meer prettig bij. Je wilde graag flexibeler gaan werken en toen is Flexonderwijs in het klein ontstaan met jou en een aantal andere ZZP’ers?

Klopt, dat is een mooie samenvatting. Ik had veel duo’s in een jaar. Ik kon al websites maken, dus ik stond drie dagen voor klas en was twee dagen voor mezelf aan het hobbyen. En veel van die duo-collega’s hielden het niet vol of daar zat een behoorlijke marge op en ik dacht: ‘Wat is dit nou?’. Dit is niet wat ik nodig heb en ik wil het onderwijs niet verlaten. Er moet een manier zijn om te blijven, maar dan moet ik degene zijn die ik mis. Toen ben ik met Meester Flex begonnen en toen zeiden een hoop mensen, zo wil ik ook wel in het onderwijs werken. Dat waren veel mensen die het onderwijs verlaten hadden, de stille reserve. En als je dan al websites kan maken, is de link natuurlijk snel gelegd en toen zijn we met 10 man Flex Leerkracht begonnen. Vervolgens kwamen er docenten, dat werd Flex Docenten en nu is allesomvattend Flexonderwijs.

Vanaf de zijlijn heb ik de afgelopen jaren mee mogen maken dat het snel is gegroeid. Met leerkrachten en toen kwamen er ook vakdocenten bij, een mooie verrijking. Je bestaat nu 5 jaar en hebt inmiddels compagnon. Hoe zit dat, want jullie vragen geen bemiddelingskosten. Hoe werkt dat precies?

Ja het werkt kostendekkend, wij verdienen hier niet ons geld mee. Ik sta voor de klas en mijn compagnon zit in de IT en we hebben afgesproken dat er niet aan verdiend wordt. ZZP’ers betalen € 50,- voor een post op het platform en als het niet nodig is, dan doen we dat ook nog cadeau, zoals met kerst afgelopen jaar. Toen hebben we iedereen een jaar cadeau gegeven. De link naar de scholen is gratis, maar als die een overeenkomst, urenregistratie en facturatie erbij willen hebben, dan rekenen we een percentage van nu 4,5%. Ook hier geldt, blijkt dit achteraf teveel te zijn, dan krijgen ze het geld terug. Dat voelt goed kan ik je zeggen!

Nou, dat kan ik me voorstellen, je gaat er helemaal van stralen. Zo ben je dienstbaar aan wat er op dit moment mis is in het onderwijs. De personeelstekorten, je bent een mooie schakel.

Ja dat dienstbaar is mooi. Als je dat bent, merk je dat andere mensen dat ook worden en daar komen we verder mee. Dat geeft méér energie dan wat ik op m’n rekening heb staan. Het is mooi, al de helft van de onderwijsbesturen is aangesloten en al meer dan 1000 ZZP-ers. We zijn niet met poppetjes aan het schuiven, waarbij we het ene gat met het andere dichten. De stille reserves melden zich weer en deze mensen kunnen hun autonomie nu combineren met het onderwijs waar dat vroeger niet kon. Het onderwijs wordt rijker in kennis door deze goede mensen. Vroeger was ZZP’er echt een scheldwoord, inmiddels begint het onderwijs hier aan te wennen en is het ZZP- schap een serieuze optie. En via ons platform ben je ook geen extra kosten kwijt aan een bureau. De zelfstandig leerkracht is meer welkom, deels noodgedwongen, maar er is echt meer flexibiliteit. Om het verhaal rond te maken, het is beter om die flexibiliteit te vinden in de mensen die dat willen zijn dan mensen die dat niet willen, forceren om flexibel te zijn. Een vaste kern met een contract en daarbij een flexibele, externe schil met zelfstandigen.

Wat zijn jouw verdere ambities?

Nou ik ben klaar, hahaha. Nee, uiteraard. In een ideale wereld moeten we een hele dikke flexibele schil hebben in het onderwijs. En in de kinderopvang zou dat ook dienstbaar kunnen zijn. Iedereen wil heel veel, maar niemand wil hetzelfde. Dus ik denk aan een landelijk platform, waar iedereen zijn bijdrage kan leveren en de scholen vanuit de behoefte daar gebruik van kunnen maken dus niet vanuit noodzaak. Dan verplicht je een ander niet te veranderen. Waarbij je iemand niet duwt om te veranderen, maar wel uitdaagt. In de ideale wereld dansen we dus met z’n allen.

Wat je net noemde, heb je het dan over mensen zonder onderwijsbevoegdheid, mensen die over hun vak vertellen?

Ja, niet voor het lesgeven, maar wel voor het pedagogische deel en dan kan je dus een divers team vormen waar ieder kind zich in kan vinden. Hoe fijn dat mensen over hun vak komen vertellen, dat kan zo boeiend zijn voor kinderen en hun toekomstperspectief. Zo wordt de maatschappij ook beter weerspiegeld, wel met een goede organisatie. 

Jouw workshop op De Grote Beweegconferentie gaat over dat goed onderwijs en goede kinderopvang flexibiliteit nodig heeft. Wat ga je vertellen tijdens de workshop? 

Ik wil de deelnemers aan het denken zetten, bewegen tot denken. Nadenken over hoe het anders kan. Naast beperkingen, juist kijken naar de mogelijkheden. Tussen de problemen door dansen. Inspireren, zowel voor bestuurders en directeuren als voor mensen op de werkvloer in onderwijs en kinderopvang.

Mooi! Tot slot: welke onderwijs quote inspireert jou:

Een quote van mezelf, die me helpt om te relativeren en door te pakken: Vandaag was gisteren morgen! Niet te veel nadenken over wat je morgen zou kunnen doen, want vandaag is het morgen van gisteren dus gewoon doen!

Eén ding is zeker: tijdens de conferentie krijg je een stroom nieuwe ideeën en een nieuw perspectief op je vak. Jan-Willem en Lenneke stellen hun platform www.debouwhoek.nl beschikbaar om jouw goede ideeën meteen te delen met collega’s in kinderopvang en onderwijs. Veel ideeën zijn al geïmplementeerd in het werkveld en een aantal ook door het ministerie van OC&W. Ideeën worden anoniem gedeeld, want het belangrijkste is dat ideeën bruikbaar zijn en niet of ze van iemand van de werkvloer komen, van de directie of van een bestuurder. Een geef krullen aan de ideeën die je goed vindt. Kijk vast rond en maak meteen even een profiel aan op www.debouwhoek.nl 

Bezoek de Beweegworkshop van Jan Willem Duim
op De Grote Beweegconferentie.