BEWEEGBLOG I Een dansbaar artikel over burgerschap, beweging, werkplezier en onderwijsvernieuwing. Vandaag spreekt Lenneke Gentle met duizendpoten Lynn Kosakoy en Janneke van der Vlugt van De Dansverbinderij. Dit duo is van alle markten thuis en heeft samen een beweeglijke draai gegeven aan het vak burgerschap. Lees verder voor het verkeerde beeld van de gele legging en de tutu, hoe het om bewegen met de klas draait, communiceren zonder woorden en hoe je het vak burgerschap nu dus ook lekker in de speelzaal of buiten kunt geven.
Lynn Kosakoy en Janneke van der Vlugt zijn van De Dansverbinderij. In 2017 studeerde Lynn af aan de Docent Dansopleiding van ArtEZ te Arnhem, waarna een master volgde. Janneke rondde in 2007 de lerarenopleiding af aan de Pabo en studeerde in 2021 af aan de Docent Dansopleiding van ArtEZ te Arnhem. Zij laten je voelen wat dans met je kan doen! De (interactieve) dansmomenten nemen je mee op reis langs jezelf, de ander en de groep en laten je je eigen bewegingsimpulsen volgen.
Lynn en Janneke, jullie zijn samen van de Dansverbinderij en jullie hebben allebei apart ook nog dingen gedaan, hoe is dat begonnen?
Lynn: Ja, we hebben twee verschillende verhalen, maar die sluiten mooi op elkaar aan. Ik ben in 2017 afgestudeerd aan de dansacademie en ben vervolgens de master kunsteducatie gaan doen. Er moest meer burgerschap in het onderwijs, veel leerkrachten hadden moeite met invulling geven. Ik ging kijken hoe ik met mijn danspraktijk daar versterking in kon brengen. Ik ben onderzoek gaan doen, vanuit de master en daaruit is Dansant Burgerschap ontstaan, een verbinding tussen dans en burgerschap. Uit mijn onderzoek kwam naar voren dat die verbinding er altijd al is, ik heb het zichtbaar gemaakt via Dansend Burgerschap en zo zijn we de Dansverbinderij begonnen.
Janneke: En daar was ik, ik kwam Lynn tegen toen ze haar afstudeeronderzoek voor de master deed. Ik studeerde aan ArtEZ, want ik had daarvoor de PABO gedaan en was al leerkracht. Voor mij is het brengen van dans in het onderwijs de verbindende kracht. Lynn en ik zijn burgerschap en dans samen gaan pakken in die verbindende kracht. Want, hoe maken we dit werkbaar en laagdrempelig voor de leerkracht en de PABO-student? Zo vullen we elkaar mooi aan binnen de Dansverbinderij.
Mooi, ook vanuit jullie verschillende expertises. Dat het zo samenkomt, ook vanuit oog van de leerkracht, de dansdocent en de kunst. En wat zien jullie op de werkvloer, wat gebeurt er met de leerkrachten en kinderen waar jullie mee werken?
Lynn: Vanuit de Dansverbinderij komen we op scholen om workshops te geven, maar daarnaast werkt Janneke nog steeds als dansvakdocent en leerkracht op een basisschool. Ik werk ook nog op een BSO. We staan dus ook als pedagogisch medewerker en leerkracht op de vloer. We zien wel een verschuiving, toen ik een dansworkshop op de BSO gaf, zagen mijn collega’s toen ook dat het meer was dan een dansje. Ze zagen een soort enthousiasme overslaan op de kinderen en dachten: ‘Oh, dit kan dansen ook zijn, dit is gaaf!’ Dan verandert het beeld bij de pedagogisch medewerker, die denkt: ‘Hé, dat kan ik ook wel!’ Het is dus niet wie het beste zijn danspasjes kan doen, maar bewegen vanuit een situatieschets met creativiteit.
Ja, haha, dat is mooi hè? We hebben nog steeds dat beeld van de tutu en de gele legging!
Lynn: Haha, ja, worden we kriegelig van. Dat beeld mag er zijn, maar het is nog zoveel meer dan dat. Janneke: Ik werk inmiddels alweer 4 jaar op een school in loondienstverband, wat best uniek is. Men vraagt zich wel af hoe de school dat doet, maar het is natuurlijk een keuze die door een school wordt gemaakt, waar het geld voor de formatie aan wordt besteed. Ook door Corona is er weer meer contact met lichaam nodig, dat er ook gekeken wordt vanuit school wat er belangrijk is en wat er kan gebeuren tijdens zo’n dansles. Want wat ziet een leerkracht dan? Vaak zeg ik ook: ‘Observeer maar, ga zitten en noteer’. De deuren openen voor kinderen naar de relatie met zichzelf, de ander en de groep, dat is wat we doen. Een ander voorbeeld uit de praktijk: Op een grote informatieavond voor ouders hebben we gezegd, dat zij ook zicht moeten hebben op wat wij op school precies doen. Sommige kinderen komen na zo’n dansles namelijk thuis en vertellen tot in detail wat ze hebben gedaan en andere kinderen zeggen ‘ik had dans…’. Het is belangrijk om de dansoefeningen ook mee te geven aan de ouders. Toen we dat deden, gebeurde er veel en dat heeft het draagvlak vergroot.
Wij weten wat er gebeurt in zo’n les, maar wat zien leerkrachten gebeuren?
Janneke: Ik had vorig jaar een leerling, die altijd eerst kat uit de boom keek. Hij deed wel mee, maar zittend. We kiezen er dan voor dat we kijken naar de mogelijkheden van die leerling. Echt een groei als je een half jaar later kijkt naar de leerling, die dan staand meedoet, dat ziet een leerkracht gebeuren. Ook bijzonder om te zien wat er gebeurt als je de kinderen onderling laat afstemmen, zonder taal, gewoon even laten ontstaan wat er ontstaat in beweging. Lynn: Leerkrachten kunnen niet altijd even afstand nemen en naar het proces kijken. Jammer, want dan kunnen ze namelijk inzien hoe gaaf het is dat beweging dit kan doen. Janneke: Er ontstaat zowel persoonlijke groei als groei in de groep, een groepsproces, heel inzichtelijk en beeldend. Ze kunnen het létterlijk zien!
Jullie gaan iets laten zien op De Grote Beweegconferentie en zelf ook in beweging met de deelnemers, wat kunnen ze verwachten?
Lynn: We gaan lekker met hen bewegen, we vertellen nog niet alles. We noemen het bewust bewegen, want als we het ‘dans’ noemen, dan is dat wellicht een stap te ver. Vanuit de simpelheid van beweging willen we de deelnemers meenemen en dan muziek aanzetten. Janneke: We willen graag dat ze achteraf denken: ‘Hé, dit was heel laagdrempelig en dat hebben we toch maar mooi gedaan!’. We hebben veel concrete danskaarten ontwikkeld met opdrachten, de kaarten die we in de workshop gebruiken, stellen we beschikbaar in de digitale conferentiemap.
Dat gaat zeker lukken! Jullie enthousiasme spat van het scherm af! Tot slot, welke quote inspireert jullie?
We hebben een heleboel mooie quotes, we hebben veel onderzoek gedaan en veel gelezen, maar er is een Chinees gezegde (even in het Engels): Teachers open the door, but you must enter by yourself. Wij kunnen als leerkracht veel deuren openen, maar belangrijker dat leerlingen zelf kunnen kiezen welke deur ze openen, of ze een deur openen. Wij hebben als leerkrachten de belangrijke taak om die deuren open te zetten en daar variatie in aan te bieden.
Bezoek de Beweegworkshop van
Lynn en Janneke op
De Grote Beweegconferentie.
